Het is bijzonder dat de Instant Composers Pool (ICP) ook na het overlijden van Misha Mengelberg zijn kracht behouden heeft. Guus Jansen blijkt een fantastische vervanger en de energie van drummer Han Bennink lijkt oneindig. Hun vorige releases ‘East of the Sun’ (2014) en ‘Restless in Pieces’ (2015) werden internationaal enthousiast ontvangen. Nu ligt er een nieuwe uitgave ‘De Hondemepper’ waarin het ICP Orchestra samenwerkt met het kamerensemble Nieuw Amsterdams Peil. Zo ontstaat een zestien personen tellend ensemble met onder meer twee pianisten en een uitgebreide blazers– en strijkerssectie.
Afspiegeling
Een eerste verkenning tussen hedendaagse muziek en ICP vond al in 1985 plaats toen het door Louis Andriessen opgerichte Hoketus de compositie ‘Rokus de Veldmuis’ van Mengelberg uitvoerde. Tijdens dit Holland Festival concert maakte met name het tweede deel ‘Het Hutje van Gras’ grote indruk op pianist Gerard Bouwhuis. Alle reden om het stuk op deze nieuwe uitgave een reprise te geven. Ook de suite ‘Dressoir’, die in 1978 opgevoerd werd door Orkest De Volharding, krijgt een oppoetsbeurt. De grillige en eigengereide Mengelberg paste eigenlijk in geen enkele muzikale wereld. Als componist en uitvoerder trok hij zijn eigen plan en deze productie, waarvan zijn hilarische ‘De Hondemepper’ het titelstuk vormt, is daar een afspiegeling van.
Dadaïstisch
Het album begint rommelig: als een gammel straatorkest dat te diep in het glaasje heeft gekeken. De suite ‘Dressoir’ zorgt voor orde in de chaos en vormt een toonbeeld van de geslaagde samenwerking tussen ICP en Nieuw Amsterdams Peil. Pianist Bouwhuis heeft een nieuw arrangement gemaakt voor ‘Een Hutje van Gras’ waarin het minimalistische karakter van dit stuk nog meer wordt geaccentueerd. Michael Moore draagt zorg voor het hercomponeren van het dadaïstische ‘De Hondemepper’, met een hoofdrol voor de fagot van Dorian Cooke. Het van Ab Baars afkomstige ‘Pools and Pals’ bevat een uitgebreide verwijzing naar ‘Depk’, een bekende compositie van Duke Ellington en Billy Strayhorn.
Chaotisch
Een heel andere klankwereld treffen we aan in het van vader Karel Mengelberg afkomstige ‘Lento’, in een klassiek arrangement voor klarinet, viool en fagot. ‘Cro-Magnon Night’ brengt de luisteraar weer terug bij Herbie Nichols, de jazzlegende die door het ICP Orchestra een wereldwijde herwaardering kreeg. Etude-achtig is Mengelbergs ‘A La Russe’ en in ‘Vieze en Lekkere Lucht’ lijkt het orkest weer te ontsporen in een nogal chaotische ensembleklank.
Tegengeluid
‘De Purperen Sofa’, eveneens afkomstig van Mengelberg, vormt een kantelmoment met ironisch getint solowerk voor fagot, panfluit, piano en percussie. Het krachtige ‘Reflections’ van Thelonious Monk sluit dit geslaagde album af. Als deze productie iets duidelijk maakt, is het wel dat de ICP-gedachte nog steeds actueel is: een welkom tegengeluid in een tijdvak waar de programmering op veel podia en festivals dreigt te vervlakken. CYRIL PLUIMAKERS